25 Σεπ Θηλασμός: Σωστή προσκόλληση και στάση για ένα επιτυχή θηλασμό
Τα δύο κριτήρια για την επιτυχή έκβαση του θηλασμού, είναι η σωστή προσκόλληση του νεογνού στη θηλή, και η άνετη στάση της δυάδας μαμά-μωρό. Συχνά μια μικρή διόρθωση επιφέρει τρομερή αλλαγή στην αυτοπεποίθηση της θηλάζουσας, συμβάλλοντας στην επιτυχία του θηλασμού. Ο ρόλος της μαίας δεν είναι να επέμβει όπου αντικρύζει μια χαρούμενη δυάδα που θηλάζει αποτελεσματικά, αλλά να κάνει μικρές υποδείξεις με στόχο την αύξηση της:
Α) επάρκειας του θηλασμού
Β) ικανότητας της μητέρας να αναγνωρίζει πότε το παιδί της τρέφεται καλά στο στήθος
Γ) άνεσης την ώρα του θηλασμού (αποφυγή πόνου)
Στάση νεογνού
Το σώμα του νεογνού είναι πάντα σε κάμψη, με τα χέρια διπλωμένα στο στήθος και την κοιλιά του στραμμένη προς το σώμα της μητέρας. Το χέρι της μαμάς (υποβασταζόμενο από ένα μαξιλάρι) στηρίζει καλά το βάρος του. Αποφεύγουμε να κρατάμε το μωρό από το κεφάλι (ενεργοποίηση rooting reflex = «αποσύνδεση» βρέφους από τη θηλή). Η στήριξη εξασφαλίζει πως το νεογνό δεν θα γλιστρήσει προς τα κάτω λόγω κούρασης/βαρύτητας, παρασύροντας τη θηλή και πληγώνοντάς την.
Υπάρχουν πολλές στάσεις θηλασμού, με ποικίλες παραλλαγές:
Α) Cradle hold (Θέση της Παναγίας / λίκνο), η πιο συχνή, «φυσική» θέση.
Β) Cross cradle hold (αντίστροφη αγκαλιά/λίκνο), η οποία προσφέρει έλεγχο και ορατότητα του κατά πόσο καλά συλλαμβάνει τη θηλή το βρέφος – ιδιαίτερα χρήσιμη στις πρωτοτόκες.
Γ) Clutch/football hold (κάτω από τη μασχάλη), ειδική για πρόωρα/μικρά μωράκια, για όσες έχουν μεγάλο και βαρύ στήθος που πέφτει στο πλάι, και για μητέρες που γέννησαν με καισαρική (διότι πονούν όταν το νεογνό τοποθετείται στις κλασικές θέσεις πάνω στην κοιλιά).
Δ) Side-lying (ξαπλωτή), ειδικά για το νυχτερινό θηλασμό.
E) Australian / posture feeding / prone oblique (μπρούμυτα πάνω στο στήθος), χρήσιμη σε περιπτώσεις τραχειομαλακίας / λαρυγγομαλακίας / δυνατού αντανακλαστικού εκτίναξης του γάλακτος / όταν το μωρό δαγκώνει τη θηλή.
Προσκόλληση
Αν το μωρό δεν συλλάβει σωστά τη θηλή, τότε υπάρχει αυξημένος κίνδυνος να την πληγώσει (κίνδυνος μαστίτιδας), να μην αντλεί επαρκή ποσότητα γάλακτος άρα να μην παίρνει ικανοποιητικό βάρος, και να μην αδειάζει σωστά το στήθος οπότε να μειώνεται σταδιακά και η παραγόμενη ποσότητα γάλακτος (milk down-regulation).Όταν το μωρό δείξει σημεία πείνας, το φέρνουμε κοντά στο στήθος, με τη μύτη του στο ύψος της θηλής – τη μυρίζει, ανοίγει το στόμα και τη συλλαμβάνει! Τα χείλη του μωρού πρέπει να είναι ανοιχτά σε γωνία 130-150 μοιρών ώστε να «σφραγίζουν» τη θηλή και μέρος της θηλαίας άλω, ειδικά από την κάτω μεριά (αυτό επιτυγχάνεται αν το σαγόνι του μωρού είναι κολλημένο πάνω στο στήθος). Η γλώσσα είναι κάτω από τη θηλή και την τραβά σιγά-σιγά μέσα, ώσπου η άκρη της θηλής να φτάσει στο σημείο ένωσης μαλακής/σκληρής υπερώας. Το μόνο που απομένει να ελέγξουμε, είναι η επαρκής «μεταφορά» γάλακτος (μέσω κίνησης της κροταφογναθιαίας, ήχων κατάποσης κτλ).
Τσακίρη Δέσποινα, Μαία/ IBCLC
Μέλος της Ελληνικής Ψυχοπροφυλακτικής Εταιρείας
Σύμβουλος για την Ψυχική Υγεία της Μητέρας και του Παιδιού
Βιβλιογραφία:
– Core Curriculum for Lactation Consultant Practice (International Lactation Consultant Association), edited by Rebecca Mannel, Patricia J.Martens, Marsha Walker. Second edition, Jones and Bartlett.
– The Breastfeeding Atlas, Wilson-Clay and Hoover. Fourth edition, BWC/KH Joint Venture.