25 Σεπ Η σημασία της επαφής δέρμα-με-δέρμα στα νεογέννητα
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει επαφή δέρμα-με-δέρμα (skin-to-skin) των νεογέννητων πάνω στο στήθος της μαμάς τους, αμέσως μετά τη γέννηση και τουλάχιστον για μία ώρα. Συμπληρώνει δε, πως ο πρώτος θηλασμός του μωρού θα πρέπει να λαμβάνει χώρα μέσα στα 30 πρώτα λεπτά γέννησης, ακόμα και στη περίπτωση που έλαβε χώρα καισαρική τομή, τονίζοντας πως ένα εκατομμύριο ζωές νεογέννητων θα σώζονταν αν ακολουθούνταν παντού μια τέτοια τακτική. Μάλιστα, προϋπόθεση για να χαρακτηριστεί ένα μαιευτήριο ως «Φιλικό Προς Τα Βρέφη», είναι να ασκεί αυτήν την πρακτική σε όλα τα νεογέννητα μωρά (4=ο Βήμα, 10 βήματα για να γίνει ένα μαιευτήριο Φιλικό Προς τα Βρέφη) https://www.unicef.gr/unicef-product-list.php).
Γιατί είναι λοιπόν τόσο σημαντική αυτή η επαφή? Τα πλεονεκτήματα είναι πολλά και σημαντικά:
Α) Ξεκινά ομαλά η γαλακτοφορία. Η επαφή δέρμα-με-δέρμα προάγει την παραγωγή ωκυτοκίνης, μία από τις σημαντικότερες ορμόνες που προάγουν το θηλασμό. Η ωκυτοκίνη ευθύνεται για το milk ejection reflex, δηλαδή για την εκροή του μητρικού γάλακτος. (http://www.who.int/elena/titles/early_breastfeeding/en/).
Β) Το δέρμα του μωρού πρωτο-αποικίζεται με τα καλά μικρόβια της μαμάς του: είναι το πρώτο βήμα για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού του συστήματος (σε συνδυασμό με τα αντισώματα που θα πάρει δια της πεπτικής οδού από το γάλα της μαμάς του – ειδικότερα το πρωτόγαλα). (http://evehealth.com.au/2014/07/21/magic-skin-skin-contact-healthy-term-newborns/).
Γ) Το απαλό δέρμα της μαμάς και ο χτύπος της καρδιάς της ηρεμούν το μωρό, προάγοντας την καλύτερη θερμορρύθμιση του νεογέννητου που μόλις έχει βγει στον «κρύο» κόσμο (η θερμοκρασία μέσα στη μήτρα είναι 36-37 βαθμοί Κελσίου = η θερμοκρασία σώματος). Η καλύτερη θερμοκοιτίδα είναι η μαμά, εξού και η τεχνική Cangaroo Care η οποία εφαρμόζεται στις Μονάδες Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών σε πρόωρα βρεφάκια. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4291124/), (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2818078/).
Δ) Ενισχύεται η δημιουργία του πρωταρχικού δεσμού μητέρας-μωρού, ενός δεσμού που προάγεται και από την βλεμματική επαφή των δύο, και αποτελεί τη βάση τόσο για τη μελλοντική συναισθηματική ανάπτυξη του βρέφους, όσο και για την έναρξη της μητρικής ενασχόλησης της γυναίκας με το μωρό της. Έρευνες δείχνουν πως οι μητέρες των οποίων τα βρέφη απομακρύνθηκαν μετά τη γέννησή τους, εμφανίζουν κατάθλιψη και αισθήματα αποστασιοποίησης από τα μωρά τους. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4235060/).
Ε) Η επαφή δέρμα-με-δέρμα και η συνεπαγόμενη παραγωγή ωκυτοκίνης, βοηθά στην ευκολότερη γέννηση του πλακούντα και στη μείωση του απωλεσθέντος αίματος λόγω αποκόλλησης του – άρα και στη μείωση των μεταγεννητικών αιμορραγιών. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26277824).
Η επαφή δέρμα-με-δέρμα συνεχίζεται και μετά την έξοδο από το μαιευτήριο, καθώς ενισχύει την παραγωγή γάλακτος και το ανοσοποιητικό σύστημα των μωρών. Οι μάρσιποι και τα wrap είναι οι καλύτεροι σύμμαχοί σας στη εφαρμογή αυτής της πολύτιμης πρακτικής! Συμβουλευτείτε τη Μαία σας για την εφαρμογή και τη χρήση τους!
Τσακίρη Δέσποινα, Μαία/ IBCLC
Μέλος της Ελληνικής Ψυχοπροφυλακτικής Εταιρείας
Σύμβουλος για την Ψυχική Υγεία της Μητέρας και του Παιδιού